ใบอนุญาตโรงงานในประเทศไทย

หากคุณ..

กำลังวางแผนประกอบธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับ การผลิต การแปรรูป หรือการจัดเก็บสินค้าแบบควบคุมอุณหภูมิ ในประเทศไทย การตรวจสอบว่าจำเป็นต้องขอใบอนุญาตโรงงานหรือไม่ถือเป็นสิ่งสำคัญ

กฎหมายที่เกี่ยวข้องคือ พระราชบัญญัติโรงงาน (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2562 ซึ่งให้คำจำกัดความว่า:

“โรงงาน” หมายถึง อาคาร สถานที่ หรือยานพาหนะที่ใช้เครื่องจักรรวมกันตั้งแต่ 50 แรงม้าขึ้นไป หรือมีแรงงานตั้งแต่ 50 คนขึ้นไป (โดยอาจมีหรือไม่มีเครื่องจักรก็ได้) เพื่อประกอบกิจการโรงงานตามที่ระบุไว้ในกฎกระทรวง

“การตั้งโรงงาน” หมายถึง การติดตั้งเครื่องจักรหรือการจ้างแรงงานเพื่อประกอบกิจการโรงงานในพื้นที่ที่กำหนด

ประเภทของใบอนุญาตโรงงาน

ประเภทที่ 1 (ร.ง. 2)

• ไม่ต้องขอใบอนุญาต

• สำหรับโรงงานที่ใช้เครื่องจักรซึ่งมีกำลังรวมต่ำกว่า 50 แรงม้า หรือมีพนักงานไม่เกิน 50 คน

ประเภทที่ 2 (ร.ง. 3)

• ต้องแจ้งเจ้าหน้าที่ก่อนเริ่มดำเนินการ

• โรงงานต้องแจ้งหน่วยงานท้องถิ่นก่อนเริ่มกิจการ และสามารถเริ่มดำเนินงานได้หลังจากได้รับเอกสารยืนยันการแจ้งแล้ว

• ใช้กับโรงงานที่ใช้เครื่องจักรขนาด 50–75 แรงม้า หรือมีพนักงาน ระหว่าง 50–75 คน

ประเภทที่ 3 (ร.ง. 4)

• ต้องขอใบอนุญาตก่อนดำเนินกิจการ

• โรงงานในกลุ่มนี้ ต้องได้รับใบอนุญาตจากกรมโรงงานอุตสาหกรรม (DIW) กระทรวงอุตสาหกรรม หรือ การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (IEAT) ก่อนเริ่มดำเนินการ

• ใช้กับโรงงานที่ใช้เครื่องจักรกำลังรวม เกิน 75 แรงม้า หรือมีพนักงาน มากกว่า 75 คน

• ใบอนุญาตก่อสร้างเบื้องต้น อาจได้รับการพิจารณาอนุมัติล่วงหน้า ตามดุลยพินิจของกระทรวง

ต้องขอใบอนุญาตโรงงานเมื่อไหร่?

การเริ่มต้น ขยายกิจการ หรือขอต่ออายุโรงงานในประเทศไทย จะมีระดับการอนุมัติที่แตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับประเภทของโรงงาน โดยหน่วยงานหลักที่รับผิดชอบคือ กรมโรงงานอุตสาหกรรม (DIW) รวมถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้องอื่น ๆ

ด้านล่างนี้คือขั้นตอนทั่วไปในการยื่นคำขอ เอกสารประกอบ การตรวจสอบ และการปฏิบัติตามข้อกำหนดต่าง ๆ

ข้อกำหนดเบื้องต้นก่อนยื่นขอใบอนุญาตโรงงาน

1. จดทะเบียนนิติบุคคล

ต้องจดทะเบียนบริษัทกับ กรมพัฒนาธุรกิจการค้า (DBD) ภายใต้กระทรวงพาณิชย์

2. ตรวจสอบประเภทใบอนุญาต

ระบุประเภทใบอนุญาตที่ถูกต้องตามลักษณะกระบวนการผลิตของโรงงาน
🔗 ค้นหาประเภทโรงงานจาก DIW
🔗 รายการตามกฎหมายประเภทโรงงาน

ข้อกำหนดด้านผังเมือง

ตรวจสอบให้แน่ใจว่าสถานที่ตั้งของโรงงาน อยู่ในเขตที่อนุญาตให้ประกอบกิจการอุตสาหกรรมได้

แนวทางการใช้ผังเมืองทั่วไป:
🔗 คู่มือการตรวจสอบผังเมืองโดย Hero Realtor

แผนที่ผังเมือง:
🔗 Longdo Map (กรุงเทพฯ และปริมณฑล)
🔗 Urbanis Map (นนทบุรี)

การศึกษาความเป็นไปได้

ในบางกรณี อาจต้องมีการศึกษาความเหมาะสมหรือผลกระทบสิ่งแวดล้อม ขึ้นอยู่กับขนาดเครื่องจักร ระดับการปล่อยมลพิษ หรือความเสี่ยงต่อสิ่งแวดล้อม

การจัดรับฟังความคิดเห็นสาธารณะ

โรงงานใน ประเภทที่ 3 (ร.ง. 4) ต้องจัดเวทีรับฟังความคิดเห็นจากชุมชนก่อนยื่นขอใบอนุญาต เพื่อให้แน่ใจว่ามีการพิจารณาประเด็นด้านสุขภาพและสิ่งแวดล้อมจากประชาชนในพื้นที่

การประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ

หากเป็นโรงงานที่มีกระบวนการผลิตซับซ้อน หรือมีความเสี่ยง (เช่น อาหาร เคมี วิศวกรรม) อาจต้องมี:

• รายงาน EIA (Environmental Impact Assessment)

• รายงาน HIA (Health Impact Assessment)

• ใบรับรองเพิ่มเติม เช่น GMP, อย., GACP

การตั้งโรงงานในนิคมอุตสาหกรรม

หลายบริษัทต่างชาตินิยมตั้งโรงงานในนิคมอุตสาหกรรมหรือเขตอุตสาหกรรมของ IEAT ซึ่งมักอยู่ใน “เขตสีม่วง” ตามผังเมืองที่รองรับกิจกรรมอุตสาหกรรม
🔗 เว็บไซต์การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (IEAT)

การยื่นคำขอ

เมื่อเตรียมเอกสารเบื้องต้นครบถ้วนแล้ว ให้ยื่นแบบฟอร์ม ร.ง. 3 พร้อมเอกสารประกอบต่อกรมโรงงานอุตสาหกรรม หรือสำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัด

เอกสารที่ใช้บ่อย

• หนังสือรับรองบริษัทจาก DBD

• รายชื่อผู้ถือหุ้น (อายุไม่เกิน 6 เดือน)

• ใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT)

• เอกสารสิทธิ์ในที่ดินหรือสัญญาเช่า

• ใบทะเบียนอาคารโรงงาน / ใบอนุญาตก่อสร้าง / ผังโรงงาน

• แปลนกระบวนการผลิตพร้อมตำแหน่งเครื่องจักร

• รายการเครื่องจักรพร้อมรายละเอียดแรงม้า

• รายงาน EIA หรือ HIA (ถ้ามี)

• เอกสารความปลอดภัย เช่น แผนป้องกันอัคคีภัย แผนจัดการความเสี่ยง

การตรวจสอบและพิจารณา

หลังยื่นเอกสาร เจ้าหน้าที่จะเข้าตรวจสอบสถานที่จริง เพื่อประเมินเรื่องผังเมือง ความปลอดภัย สิ่งแวดล้อม และความครบถ้วนของเอกสาร

หากเอกสารไม่ครบถ้วน อาจถูกปฏิเสธได้ แต่สามารถยื่นใหม่ได้หลังจากแก้ไข

การออกใบอนุญาต

กระบวนการพิจารณาโดยทั่วไปใช้เวลาประมาณ 2 เดือน
เมื่อผ่านการตรวจสอบและชำระค่าธรรมเนียมเรียบร้อยแล้ว สามารถรับใบอนุญาตโรงงานได้ที่สำนักงาน DIW

การต่ออายุใบอนุญาต

• ใบอนุญาตโรงงานมีอายุ 5 ปี นับจากวันที่ออก
• ควรยื่นต่ออายุก่อนหมดอายุ เพื่อหลีกเลี่ยงการหยุดชะงักของกิจการ
• การต่ออายุล่าช้า อาจถูกปรับหรือเสียค่าธรรมเนียมเพิ่มเติม

เอกสารที่ใช้ในการต่ออายุ

โดยทั่วไปใช้เอกสารคล้ายกับการยื่นครั้งแรก แต่หากมีการเปลี่ยนแปลงกระบวนการผลิตหรือข้อกำหนด อาจต้องมีเอกสารเพิ่มเติม

สรุป

บทความนี้ครอบคลุมทุกประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการขอใบอนุญาตโรงงานในประเทศไทย

Hero Realtor เชี่ยวชาญในการค้นหาทำเลที่เหมาะสมสำหรับธุรกิจที่ต้องการตั้งโรงงานหรือคลังสินค้า โดยเฉพาะในพื้นที่ยอดนิยมอย่าง สมุทรปราการ และ ปทุมธานี

⚠️ หมายเหตุ: Hero Realtor ไม่ได้ให้บริการขอใบอนุญาตโรงงานโดยตรง แต่สามารถแนะนำผู้เชี่ยวชาญที่ได้รับอนุญาตตามกฎหมายให้คุณได้อย่างมั่นใจ